پیام مدیر

 

به نام خدا،

تغییرات سریع و بی وقفه در ترکیب جمعیتی و توزیع بیماری ها، نظام های سلامت در دنیا و مراکز تحقیقاتی، بین المللی و ملی را با چالش های جدیدی مواجه ساخته است. علی رغم رشد قابل توجه کشور و منطقه در حیطه های تحقیقات پزشکی، سلامت و نیروی انسانی محقق، هنوز شکاف های جدی میان محصول عملکرد فعلی نظام سلامت با آن چه که باید محصول این نظام باشد؛ وجود دارد.

نظام های سلامت با رسالت ارتقای میانگین و توزیع سطح سلامت باید دارای ویژگی هایی باشد از قبیل: پاسخگویی به هنگام به نیازهای فنی و غیر فنی و در نهایت، کاهش سهم مردم در هزینه های سلامت، تمرکز ویژه بر دسترسی عادلانه، عدالت در بهره مندی از خدمات سلامت، دریافت خدمات با کیفیت سلامت و کارآیی تخصصی و فنی قابل قبول. در این میان، استفاده از مداخلات موثر و کم هزینه، شانس بهره مندی آحاد جامعه را از خدمات سلامت با کیفیت به گونه ای عادلانه فراهم می سازد.

مرکز تحقیقات بیماری های غیر واگیر با هدف های زیر پایه ریزی شده و استقرار یافته است:

• سنجش سلامت

• ارزیابی عملکرد نظام سلامت

• بیشینه سازی تاثیر مداخلات در جمعیت های ساکن در کشور و منطقه

این مرکز، اندازه گیری سلامت در قالب مطالعه بار بیماری ها؛ توزیع بیماری ها، عوامل خطر و سوانح و حوادث در جمعیت کشور و همچنین، در سطوح استانی، دانشگاهی و شهرستانی را هدف قرار داده است.

در حال حاضر، مرکز تحقیقات بیماری های غیر واگیر، اقدام به جمع آوری گسترده ی تمامی اطلاعات قابل استفاده در کشور از طریق انجام مطالعات مرور نظام مند و دستیابی به مطالعات ملی و فروملی کرده است تا با کمک اطلاعات بسیار محدود و با استفاده از دانش تخصصی کمی و مدل سازی، اقدام به تخمین وضعیت بیماری ها، عوامل خطر و سوانح و حوادث در کشور نماید.

چشم انداز این مرکز در مورد مطالعات مربوط به بار بیماری ها، راه اندازی و نهایی سازی نظام اطلاعات سلامتی ای است که بتواند در هر لحظه، اطلاعات بهنگام را در زمینه ی بیماری ها، عوامل خطر و سوانح و حوادث در اختیار سیاستگذاران و مدیران سطوح ملی و فروملی قرار دهد.

مرکز تحقیقات بیماری های غیر واگیر، به ترتیب ذیل، خود را موظف به ارایه ی شواهد و مستندات لازم برای سیاستگذاری در حیطه ی ارزیابی عملکرد نظام سلامت می داند:

1. تولیت (Stewardship) نظام سلامت با تمرکز بر طراحی کلی نظام سلامت (Overall health system design)، ارزیابی عملکرد (Performance Assessment)،حمایت طلبی بین بخشی(Intersectional Advocacy)، وضع قوانین و مقررات (Rules and Regulations)، اولویت بندی(Prioritization) و حمایت از مصرف کنندگان خدمات سلامت(Consumer Protection)

 2. ارایه خدمات با تمرکز بر خدمات سلامت (Health Provision) فردی و خدمات سلامت غیر فردی

3. جریان گردش مالی (Finance) سلامت با تمرکز بر منابع تامین هزینه های سلامت، صندوق های تجمیع منابع سلامت و شیوه ی هزینه کرد منابع سلامت

4. تجمیع منابع (Resource Generation) با تمرکز بر طراحی راهبردی، هماهنگی ساختاری و مدیریت اجرایی.

بدیهی است هر گونه تغییر در نظام سلامت کشور در حیطه ی ارایه ی خدمت، بیمه های سلامت، تولید نیروی انسانی یا تجهیزات و امکانات موجود در نظام سلامت، نیازمند مطالعاتی است که سیاستگذار را از عواقب تغییر بر جمعیت مورد نظر آگاه سازد. در همین حیطه، هزینه ها و شیوه ی توزیع منابع، یکی دیگر از علاقه های مرکز تحقیقات غیر واگیر است.

در حیطه ی بیشینه سازی تاثیر مداخلات، مرکز تحقیقات بیماری های غیر واگیر قصد دارد با راه اندازی مطالعات مشاهده ای (Observational) و مداخله ای (Interventional)، پاسخ سوالات سیاستگذاران را فراهم نماید. از این میان، مطالعه ی همگروهی سلامت بهورزان(Behvarzes’ Health Study- BHS) ، یکی از شاخص ترین تلاش های این مرکز به منظور پاسخگویی به این گونه سوالات است.

 یادآور می شود که هدف مرکز تحقیقات بیماری های غیر واگیر، مطالعه ناهمگنی(Heterogeneity) نه در سطح افراد، بلکه در سطح جمعیت ها است. چرا که اینگونه مطالعات، شواهد قابل قبول تری را برای مداخلات در سطح جمعیت فراهم می آورد. مداخلاتی که می تواند مستقیماً مورد استفاده ی سیاستگذار قرار گیرد. مرکز تحقیقات بیماری های غیرواگیر با نیت اجرای بخش قابل توجهی از مطالعات پیشگفت و فراهم آوری مستندات و شواهد مورد نیاز برای سیاستگذاری، نیازمند جذب تعداد قابل توجهی از استعدادهای کشور در بخش های پزشکی، دندان پزشکی، اپیدمیولوژی، تغذیه، آمار حیاتی، آمار، بیوانفورماتیک، آموزش بهداشت، اقتصاد سلامت، سیاستگذاری و غیره است که در این امر، تا حد زیادی موفق بوده است و نگاهی به تنوع تخصص های گرد هم آمده در این مرکز، گواهی است بر این اهتمام.

در پایان، لازم به ذکر است که این مرکز، آمادگی خود را برای هر گونه همکاری با سایر مراکز تحقیقاتی و دانشگاه های معتبر ملی، منطقه ای و بین المللی اعلام می دارد.

 

 

دکتر فرشاد فرزادفر

عضو  هیأت علمی و مؤسس مرکز تحقیقات بیماری های غیرواگیر

پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران